یکی از جراحی های زیبایی پرطرفدار در بین خانم ها و آقایان جراحی بینی است که با هدف اصلاح مشکلات ظاهری و نقص های ساختاری بینی انجام می شود. معمولا افراد بعد از انجام این عمل اشتیاق زیادی برای دیدن تغییرات و نتایج نهایی دارند اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که برای موفقیت در عمل لازم است مراقبت های بعد از جراحی بینی را جدی بگیرید. رعایت این مراقبت ها به ویژه در روزها و هفته های اول از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با این مقاله از دکتر مریم رومیانی ، بهترین جراح بینی تهران در ونک ، همراه باشید.
دوره نقاهت بعد از جراحی بینی
یک تا دو هفته اول بعد از عمل رینوپلاستی را مهم ترین دوران در نظر می گیرند. با این وجود که شما متوجه تغییراتی در ظاهر دماغ و صورت خود می شوید اما به دلیل التهاب و تورم نتایج نهایی قابل مشاهده نیست و با گذشت زمان و کاهش کبودی و ورم می توانید شاهد نمایان شدن نتیجه اصلی باشید. بنابراین آنچه که در مراقبت های بعد از جراحی بینی ، اهمیت دارد ، داشتن صبر و رعایت مواردی است که بهترین جراح بینی خوب در تهران برای تسریع روند بهبودی و کاهش عوارض در اختیار شما قرار داده است. در ادامه به زمانبندی دوره نقاهت پرداخته شده است و مواردی که لازم است رعایت شود را برای شما عزیزان به صورت کامل شرح داده ایم.
یک از مهمترین مراقبت های بعد از رینوپلاستی این است که از سرماخوردگی جلوگیری کنید. سرما خوردگی و جراحی بینی با هم تداخل داشته و می تواند مشکل ساز شود.
بلافاصله بعد از عمل
بعد از پایان فرایند ، روی بینی اسپیلنت قرار می گیرد تا از ساختار جدید حفاظت شود. همچنین برای جلوگیری از خونریزی از تامپون هایی داخل دماغ استفاده می شود. معمولا بعد از گذشت 2 الی 3 روز این تامپون کشیده شده و بعد از گذشت 7 الی 10 روز گچ یا اسپیلنت برداشته می شود. در صورتی که در روند جراحی از بخیه های جذبی استفاده شده باشد ، نیازی به کشیدن بخیه ها نیست و اگر بخیه ها جذبی نباشد ، معمولا در همان روزی که اسپیلنت برداشته می شود ، بخیه ها نیز کشیده خواهد شد. نیازی به نگرانی درباره باقی ماندن جای بخیه ها نیست ؛ زیرا با استفاده از پمادهایی که برای استفاده شما در مراقبت های بعد از عمل بینی تجویز می شود ، اثر آن بعد از مدتی محو خواهد شد.
علائم زیر بعد از رینوپلاستی طبیعی است و جای نگرانی ندارد :
- کبودی ، التهاب و تورم که بیشتر در نواحی بینی و اطراف چشم ایجاد می شود.
- سردرد
- گرفتگی بینی
- کاهش حس بویایی
- احساس ورم و بیحسی در لب ها ، بینی و گونه ها
نکات ابتدایی در دوران مراقبت های بعد از جراحی بینی
چند ساعت بعد از عمل ، اثرات داروی بیهوشی از بین رفته و ممکن است کمی احساس درد داشته باشید که این درد با مسکن هایی که توسط پزشک ، تجویز شده است قابل کنترل می باشد. در صورتی که درد شدید باشد و بیمار حالت تهوع داشته باشد ، می تواند از شیاف مسکن که پزشک تجویز نموده استفاده کند. برای کاهش کبودی و تورم توصیه می شود حتما از کمپرس یخ در طول روز و هربار به مدت 20 دقیقه استفاده نمایید و توجه داشته باشید که کمپرس به صورت مستقیم روی موضع جراحی شده و پوست قرار نگیرد و فشاری به آن وارد نشود.
- وقتی از اتاق ریکاوری خارج شدید ، به داخل بخش منتقل خواهید شد. در این برهه خوردن و آشامیدن تا مدت مشخصی برای شما ممنوع می باشد.
- در صورتی که احساس تشنگی کردید ، تنها مجاز به مرطوب کردن نواحی اطراف دهان خود می باشید. از همراه خود بخواهید شما را در این امر یاری کند.
- در روز جراحی ، لباسی به همراه داشته باشید تا به راحتی بتوانید آن را تعویض کنید ، نوعی زیپی و دکمه ای پیشنهاد داده می شود.
- از لمس کردن دماغ خود ، در روزهای ابتدایی بعد از رینوپلاستی خودداری کنید.
- تا مدت مشخصی نیاز دارید به حالتی بخوابید که سر شما بالاتر از قسمت تحتانی بدنتان قرار داشته باشد ، در این مورد با پزشک خود صحبت کنید.
یک تا دو هفته بعد از پس از عمل جراحی
بهتر است یک هفته اول را در منزل استراحت داشته باشید اما در طول این مدت از مراقبت های بعد از جراحی بینی ، کارهای روزانه که فشاری به شما وارد نمی کند را می توانید انجام دهید. البته باید توجه داشته باشید که سر خود را پایین نگه ندارید ، از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و به آرامی و کوتاه مدت راه بروید. به مرور بعد از یک هفته از میزان کبودی و ورم کاسته می شود و کم کم می توانید به انجام سایر فعالیت ها نیز مشغول شوید. بعد از 7 روز که اسپیلنت برداشته می شود ، احساس گرفتگی بینی کمتر شده اما از آنجایی که هنوز مقدار زیادی تورم وجود دارد ، ممکن است همچنان اختلالاتی در تنفس از راه بینی وجود داشته باشد. معمولا بیشتر افراد بعد از 10 الی 14 روز می توانند به محل کار خود باز گردند.
هفته دوم بعد از عمل
هرچند که بعد از 7 روز از میزان ورم تا حد زیادی کاسته می شود اما میزانی از تورم تا یک سال ماندگار بوده و برای دیدن نتیجه نهایی به یک سال زمان نیاز دارید. بهتر است در طی این مدت همچنان مراقبت های لازم را انجام دهید و از انجام مواردی که تورم را افزایش می دهد دوری کنید.
مهم ترین مراقبت های بعد از جراحی بینی
حمام کردن بعد از عمل دماغ
توصیه می شود شب قبل از پروسه حمام کنید و از هیچ لوسیون ، اسپری و کرمی استفاده نکنید. بعد از عمل لازم است تا زمان برداشتن گچ از استحمام کردن خودداری نمایید. حمام بعد از راینوپلاستی به 3 دلیل می تواند خطرناک باشد :
- پانسمان خیس ، خطر بروز عفونت را افزایش می دهد.
- گرما و بخار حمام موجب افزایش تورم دماغ و اثرات منفی روی نتیجه نهایی می شود.
- اسپیلنت خیس شده دیگر توانایی محافظت از بینی شما را ندارد.
البته با در نظر گرفتن مواردی بعد از 48 الی 72 ساعت در دوره نقاهت و مراقبت های بعد از جراحی بینی می توانید حمام کنید :
- می توانید موهای خود را به کمک فرد دیگر به نحوی بشویید که گچ خیس نشود.
- از آب نیمه ولرم برای شست و شو استفاده کنید تا بخار در حمام ایجاد نشود.
- در مدت زمان کوتاهی حمام کنید.
- بعد از گذشت 1 هفته و برداشتن اسپیلنت می توانید به روال سابق استحمام نمایید.
ورزش و فعالیت بدنی بعد از راینوپلاستی
همانطور که بیان شد تا یک هفته بعد خوب است در منزل استراحت داشته باشید. فعالیت های ساده مثل راه رفتن به آرامی و در کوتاه مدت می تواند به بهبود خونرسانی کمک کند و خطر لخته شدن را به حداقل برساند. به مروز می توانید به مسافت راه رفتن خود اضافه کنید اما توجه داشته باشید تا فشاری به بینی وارد نشود. در رابطه با زمان مناسب ورزش کردن لازم است حتما با بهترین دکتر ، مشورت نمایید. اما به صورت کلی تا قبل از 4 الی 6 هفته باید از انجام هرگونه فعالیت های شدید بدنی خودداری شود ؛ زیرا استخوان و غضروف های بینی هنوز به خوبی شکل نگرفته است و این مسئله می تواند موجب آسیب به آن شود و عوارضی را به همراه داشته باشد. انجام ورزش هایی مانند فوتبال ، والیبال و بسکتبال نیز به دلیل احتمال ضربه توپ به بینی تا 6 هفته ممنوع است.
رژیم غذایی
- از جمله موارد مهمی که در مراقبت های بعد از جراحی بینی باید به آن توجه شود ، داشتن رژیم غذایی سالم ، مقوی و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است که به تسریع فرایند بهبودی تا حد زیادی کمک می کند.
- مواد غذایی که بعد از عمل مصرف می کنید باید نرم و آبکی باشند ؛ زیرا جویدن موجب احساس درد در بینی و فشار آمدن به بخیه ها می شود.
- به منظور حفظ دهیدراته شدن بدن ، نوشیدن مایعات و آب فراوان به شدت توصیه می شود.
- مصرف میوه و سبزیجات تازه و غذاهای سرشار از فیبر به تسریع روند بهبودی کمک شایانی می کند.
- مواد غذایی مانند لبنیات ، گوشت ، مرغ ، ماهی سرشار از پروتئین هستند. همچنین هویج و سبزیجاتی که برگ تیره دارند حاوی ویتامین A بوده و به خوب شدن سریع زخم ها و جای بخیه کمک می کند.
- خوردنی های ضد التهاب. بعد از عمل نیاز است که رژیم غذایی خاصی را مد نظر داشته باشید تا دوران نقاهت کوتاه تری را پشت سر بگذارید. استفاده از اب کرفس به فروکش کردن تورم و کبودی کمک شایانی می کند.
- مواد غذایی استحکام بخش. سعی کنید در رژیم غذایی خود استفاده از مواد خوراکی که به استحکام استخوان های شما کمک می کند ، استفاده کنید.
- غذاهای اسان هضم. بعد از هر نوع جراحی ، بعلت داروهای استفاده شده و تحرک کم بیمار فرایند هضم غذا با مشکلاتی مواجه می شود. یبوست یکی از عواملی است که به جای زخم ها فشار وارد خواهد کرد ؛ شما با مد نظر قرار دادن گروه غذایی خاصی می توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید. غذاهایی از قبیل سوپ ، سیب زمینی پوره شده ، ماست و غیره برای شما مفید خواهد بود.
- مواد غذایی هضم کننده. علاوه بر کاهش مصرف غذاهای سنگین می بایست استفاده گروه غذایی دارای فیبر را در دستور مراقبت های بعد از جراحی بینی قرار دهید. میوه ها ، سبزیجات پخته شده ، کمک شایانی به این امر خواهد کرد.
از مصرف مواد غذایی زیر خودداری کنید :
- باید از مصرف مواد غذایی حاوی ادویه و غذاهای تند خودداری شود. زیرا مصرف این مواد غذایی موجب التهاب و تورم در بینی می شود. همچنین مصرف مواد غذایی تند در 24 ساعت اول ممکن است منجر به حالت تهوع شود.
- مصرف مواد غذایی حاوی سدیم تورم را افزایش داده و روند بهبودی را به تاخیر می اندازد به همین دلیل بهتر است نمک را برای مدتی از رژیم غذایی خود حذف کنید و یا به حداقل برسانید.
- از خوردن غذاهای خیلی سرد و خیلی گرم خودداری نمایید.
- از مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین و الکل پرهیز کنید ؛ زیرا مصرف این مواد موجب تاخیر در روند بهبودی می شود و احتمال خونریزی و عوارض دیگر را افزایش می دهد. بهتر است آب میوه های طبیعی را جایگزین کنید.
خوابیدن و استراحت کردن
- حالت خوابیدن شما بعد از عمل باید به نحوی باشد تا فشاری به بینی وارد نشود.
- خوابیدن به پشت بهترین حالت استراحت است. توجه به نحوه خوابیدن از موارد مهمی است که در مراقبت های بعد از عمل بینی باید به آن توجه شود.
- در هنگام خوابیدن دو بالش در زیر سر قرار دهید به گونه ای که سر زاویه 45 درجه داشته باشد تا میزان التهاب و تورم موضع عمل شده کاسته شود.
- تا 2 الی 3 هفته بعد ، خوابیدن به پهلو توصیه نمی شود ؛ زیرا احتمال آسیب و گرفتگی بینی وجود دارد.
عینک زدن بعد از عمل
یکی از مواردی که در مراقبت های بعد از راینوپلاستی باید به آن توجه داشته باشید ، زمان مناسب برای استفاده از عینک آفتابی و طبی است. باید این نکته را در نظر داشته باشید که در دوره ترمیم نباید به دماغ هیچ گونه فشاری وارد شود. به همین علت به مدت چند ماه بعد از پروسه، حتی در مواردی که سپتوپلاستی یا عمل انحراف سپتوم انجام شده است نباید از عینک استفاده کنید.
تمیز کردن بینی بعد از جراحی
بعد از پروسه ، خونابه های داخل بینی خشک شده و احساس ناخوشایندی را در فرد ایجاد می کند و به همین علت بسیاری از افراد به فکر تمیز کردن دماغ می افتند. برای انجام این امر لازم است نکات زیر را در نظر داشته باشید :
- یک پنبه را به آب ولرم آغشته کنید و سپس به آرامی داخل سوراخ های بینی کرده تا ترشحات حل و خارج شوند.
- از اسپری سالین و آب نمک می توانید برای تمیز کردن بخش داهلی دماغ استفاده نمایید.
- از فین کردن تا حد امکان پرهیز کنید و در هنگام عطسه دهان خود را باز کنید تا به ساختار بینی فشار و آسیبی وارد نشود.
چسب زدن بعد از عمل
یکی از مهم ترین نکات بعد از پروسه ، چسب زدن بعد از عمل بینی است. چسب علاوه بر فرم دهی بهتر بینی ، به کاهش التهاب و ورم آن کمک می کند. زمان چسب زدن در همه افراد یکسان نیست برای مثال افرادی که دماغ گوشتی دارند ، لازم است برای مدت بیشتری از چسب استفاده کنند. بهتر است در ابتدا برای تعویض چسب به پزشک مراجعه کنید و بعد از مدتی که نحوه چسب زدن را به خوبی یاد گرفتید این فرایند را خودتان در منزل انجام دهید. چسب زدن در دوره مراقبت های بعد از جراحی بینی ، به مدت 1 ماه برای همه افراد الزامی است اما بعد از آن تنها می توان در شب ها از چسب استفاده نمود.
مصرف دارو بعد از راینوپلاستی
- لازم است تمامی داروهایی که توسط پزشک تجویز می شود را در زمان مناسب و به صورت کامل استفاده کنید.
- استامینوفن ، ایبوپروفن به کاهش درد و التهاب کمک می کند می توانید هر 6 ساعت با معده پر مصرف کنید.
- 24 ساعت بعد می توانید ویتامین ها و مکمل های گیاهی را با مشورت بهترین پزشک ، استفاده نمایید.
- آنتی بیوتیک ها از بروز عفونت پیشگیری می کنند به همین دلیل باید به موقع مصرف شوند.
- از اسپری و سرم شست و شوی تجویز شده برای شستن و تمیز کردن بینی استفاده کنید.
افسردگی بعد از راینوپلاستی
یکی دیگر از مواردی که در مراقبت های بعد از عمل بینی باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید ، در رابطه با مراقبت های روانی است. بسیاری از افراد بعد از عمل به دلیل تورم و یا عدم پذیرش ایجاد تغییراتی که در چهره آن ها ایجاد می شود ، دچار افسردگی خواهند شد. در در ادامه مواردی که سبب افسردگی بعد از رینوپلاستی می شود را مورد بررسی قرار داده ایم :
چگونه از شر خون خشک شده در سوراخ های بینی خلاص شویم؟
برای تمیز کردن خون خشک شده داخل سوراخ های دماغ ، از یک گوش پاک کن آغشته به پراکسید هیدروژن استفاده کنید. تا دو هفته از فین کردن یا فرو بردن انگشت یا هر جسم تیز دیگر در آن خودداری کنید. برای کمک به تخلیه محتویات خشک شده می توانید محلول سالین را در سوراخ های بینی اسپری کنید.
مراقبت های بعد از جراحی بینی برای کنترل ورم و کبودی
با به کار بستن دستورالعمل های صحیح مربوط به مراقبت های بعد از راینوپلاستی می توانید ورم، یکی از عوارض جانبی اجتناب ناپذیر را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش داده و از تشدید آن جلوگیری کنید.
- با استفاده از چند بالش در زمان استراحت، در حالت لمیده قرار گیرید.
- در فواصل زمانی چند دقیقه ای، برروی گونه ها، کمپرس سرد قرار دهید.
- به مقدار فراوان آب بنوشید.
- به خودتان فشار نیاورید و در حین استراحت دادن به بدن، برای پیشگیری از لخته شدن خون در پاها، در فواصل زمانی و مسافتی کوتاه قدم بزنید.
- از آرنیکا بعنوان یک درمان گیاهی که صدها سال در کاهش التهاب مورد استفاده قرار گرفته است، بهره ببرید.
- سیگار نکشید و از مصرف الکل خودداری کنید.
- فین نکنید و در زمان عطسه کردن، دهان را باز کنید.
مراقبت از اسکار پس از عمل
هرچند برجای ماندن بافت اسکار بعد از پروسه دور از انتظار نیست ولی تکنیک های مدرن رینوپلاستی احتمال شکل گیری یک اسکار آشکار را به حداقل سطح ممکن رسانده است. بعد از جراحی، بدن به طور طبیعی به ترمیم بافت اسکار می پردازد و این بافت به مرور زمان از بین می رود. در طول یک هفته اول متوجه کاهش قابل ملاحظه این بافت می شوید ولی محو شدن کامل آن در طول یک دوره زمانی طولانی تر یعنی در حدود 3-6 ماه اتفاق خواهد افتاد.
هر چند انتخاب یک پزشک خوب یک پروسه تصمیم گیری دشوار است ولی اگر نهایت وسواس را در این فاز به کار بندید می توانید از آرامش ذهن که در پی سپردن فرایند به دستان هنرمند جراح ماهر قابل حصول می باشد. لذت ببرید. یک دکتر صاحب تجربه، به پشتوانه دانش و تجربه و به کار گیری تکنیک های مدرن جراحی، عمل را به نحوی انجام می دهد که بافت اسکار بعنوان یکی از عوارض جانبی طبیعی بعد از جراحی، به یک معضل تبدیل نشود. همچنین با ارائه دستورالعمل کاملی از مراقبت های بعد از جراحی بینی به بهبودی هر چه سریع تر آن کمک می کند.
آرایش کردن بعد از رینوپلاستی
بعد از رینوپلاستی اغلب توصیه می شود برای مدت کوتاهی از آرایش کردن بپرهیزید. علت چنین توصیه ای این است که پوست در طول دوره بهبود ، آسیب پذیر است و ممکن است به مواد آرایشی واکنش نشان دهد. در صورت لزوم انجام این کار ، از مواد آرایشی ملایم استفاده کنید.
فین کردن در فاز مراقبت های بعد از جراحی بینی
به طور کلی بهتر است بلافاصله بعد از رینوپلاستی و در طول فازهای اولیه دوره ریکاوری ، از فین کردن خودداری کنید. هر چند در طول دوره بهبود ، احساس گرفتگی بینی برایتان آزار دهنده است و فین کردن ، حس خوشایندی را به شما می دهد ولی انجام این کار باعث می شود که فشار شدیدی به بافت های در حال بهبود بینی وارد شده و به طور بالقوه فرایند بهبود را مختل کرده یا باعث بروز عوارض جانبی شود. اولویت دادن به دستورات پزشک و اجتناب کردن از انجام هر آنچه باعث خراب شدن نتیجه جراحی می شود ، از مهم ترین الزامات محسوب می گردد.
چرا برخی بعد از عمل بینی ، حالت تهوع دارند؟
حالت تهوع حس ناخوشایندی است که ممکن است برخی از بیماران عمل بینی ، بعد از جراحی آن را تجربه کنند. هر چند این حالت یک عارضه جانبی رایج بعد از جراحی محسوب نمی شود ولی ممکن است بنابه دلایل متعددی از جمله بیهوشی ، داروهای مورد مصرف قرار گرفته بعد از عمل ، یا حساس شدن معده ، اتفاق بیافتد. درصورتی که چنین حالتی را تجربه کردید حتماً با پزشک تماس بگیرید. وی راهنمایی های لازم را به شما نموده و داروهایتان را تنظیم می کند. در صورت نیاز ، داروی ضد تهوع برای شما تجویز می شود.
وم اجتناب از نور خورشید بعد از عمل بینی
علت توصیه اجتناب از نور خورشید در طول دوره بهبود ، در امان ماندن از عوارض ناشی از تاثیر نور خورشید بعنوان دشمن درجه یک پوست است. اشعه های خورشید به پوست آسیب می زنند و تاثیرات منفی را در پروسه بهبود بر جای می گذارند. بنابراین بهتر است تا حد امکان ، از حضور در محیط هایی با نور شدید خورشید اجتناب کنید. در صورت لزوم خروج از منزل ، از یک کلاه با یک سایبان بزرگ بر سر گذاشته و از یک کرم ضد آفتاب مرغوب با SPF بالا استفاده نمایید.